Ekonomia dla najmłodszych
Ekonomia dla najmłodszych to projekt partnerski Fundacji Pro Gentis, Instytutu Przedsiębiorczości i Szkoły Podstawowej nr 5 w Siemianowicach Śląskich, który realizowany był z Narodowym Bankiem Polskim w ramach programu edukacji ekonomicznej.
Projekt powstał z myślą o uczniach klas 4 do 6, a jego celem było przybliżenie dzieciom podstawowej wiedzy z zakresu ekonomii i finansów oraz rozwijanie ich zainteresowania szeroko rozumianą przedsiębiorczością i zagadnieniami gospodarczymi. Zajęcia prowadzone były w oparciu o metody wizualne, a główny nacisk położono na zdobywanie umiejętności praktycznych i samodzielne rozwiązywanie problemów. W ramach projektu zorganizowano także wiele pouczających i inspirujących wizyt studialnych do lokalnych przedsiębiorców i instytucji, gdzie uczestnicy "na żywo" przyswajali kolejne, nowe dla nich informacje.
W pierwszym tygodniu warsztatów uczniowie odpowiadali sobie na pytania, czym zajmuje się ekonomia; skąd się bierze cena; kim jest konsument, co mamy na myśli mówiąc o dochodach i wydatkach oraz czym jest własność prywatna. Następnie poruszaliśmy zagadnienia ubezpieczeń. Uczestnicy zastanawiali się co można i powinno się ubezpieczać i dlaczego, w jaki sposób funkcjonują instytucje ubezpieczeniowe, a także czym są polisa ubezpieczeniowa i odszkodowanie.
Po ubezpieczeniach przeszliśmy do uczestników rynku. Uczniowie dowiedzieli się kim są producenci i konsumenci, poznali pojęcia dobra i usługi oraz zastanawiali się, jaką rolę pełnią firmy w gospodarce. Po spotkaniu z lokalnym przedsiębiorcą, panem Andrzejem Ścigałą - właścicielem Zakładu Piekarniczo-Cukierniczego, sami określili jakimi cechami powinien charakteryzować się przedsiębiorca, aby jego działalność prosperowała na rynku.
Odpowiadaliśmy sobie także na pytanie czym właściwie jest przedsiębiorczość i jak można ją definiować. Zobaczyliśmy także ekonomiczne filmy animowane m.in. pn. "Jaka to jest cecha charakteru?" i "Działalność gospodarcza" dostępne na NBPortal.pl. Rozmawialiśmy też o wielu różnych rodzajach zawodów.
Kolejnym poruszanym zagadnieniem była rola reklamy w funkcjonowaniu firmy, jej dobre i złe strony, sposoby reklamowania się, rozpoznawania reklam ukrytych, a przede wszystkim jej oddziaływanie na odbiorcę. Uczniowie rozpatrywali także opłacalność inwestowania w reklamę i zastanawiali się w jakich sytuacjach można uznać, że dobrze wydano pieniądze na ten cel. Poza rozważaniami teoretycznymi i ćwiczeniami na konkretnych przykładach reklam, uczestnicy mieli okazję zapytać o ten temat jednego ze znanych, lokalnych przedsiębiorców, prowadzącego strzelnicę myśliwską, cieszącą się zainteresowaniem wielu klientów nie tylko z Siemianowic, ale z całego Śląska, co między innymi, jest wynikiem skutecznej reklamy.
Następnie uczniowie zastanawiali się czym jest Bank Banków i skąd w ogóle biorą się pieniądze. Uczestnicy dowiedzieli się m.in. że Bankiem Centralnym w naszym kraju jest Narodowy Bank Polski, który dba o wartość pieniądza, reguluje ilość pieniądza w obiegu, pełni funkcje regulacyjne w stosunku do banków komercyjnych, prowadzi obsługę bankową budżetu państwa, rachunki bankowe rządu i centralnych instytucji państwowych.
Odwiedziliśmy także lokalny oddział ING Banku Śląskiego, gdzie dowiedzieliśmy się co się dzieje z pieniędzmi w banku i jak korzystać z jego usług. Na zajęciach rozmawialiśmy na temat genezy pieniądza i jego postaci oraz poznaliśmy pojęcia nominału i wartości. Poznaliśmy także waluty innych krajów. Z tematu walut przeszliśmy do strefy euro. Po krótkim wprowadzeniu uczestnicy obejrzeli animowany film edukacyjny, który prezentował zalety wprowadzenia Euro w Polsce. Ponadto poznaliśmy kraje, w których obowiązuje już wspólna waluta.
Dalej skupiliśmy się wokół budżetu domowego i jego konstruowania. Uczestnicy opowiadali skąd biorą się przychody rodziny, a jeszcze sprawniej udzielali odpowiedzi na co są one wydawane :) Rozmawialiśmy także o kredytach i pożyczkach, w tym o konieczności ich spłacania. W pogłębianiu wiedzy w tym zakresie odwiedziliśmy lokalny oddział Banku PKO BP. W czasie tej wizyty studialnej poznaliśmy nowe pojęcia w zakresie kredytów i zasad ich zaciągania. Największe zainteresowanie wzbudziło wyjaśnienie pojęcia kredytu hipotecznego, którym często operuje się w mediach i w domach, a do tej pory było one dla dzieci mało czytelne. Po wizycie uczniowie zastanawiali się nad plusami i minusami pożyczania pieniędzy oraz nad różnicami kredytu i pożyczki.
Pozostając w temacie budżetu gospodarstwa domowego, rozmawialiśmy też o kosztach rodziny, w tym o podstawowych i obowiązkowych opłatach i podatkach w domu. Po kosztach przeszliśmy do tematu oszczędności. Uczniowie wspólnie zastanawiali się i podawali przykłady na liczne sposoby drobnego zarobkowania i oszczędzania pieniędzy przez tak młode osoby, jakimi są uczniowie szkół podstawowych.
Zajęcia zakończyliśmy pod hasłem "Ekologiczne dzieciaki", na których rozmawialiśmy m.in. o oszczędzaniu wody, energii elektrycznej, ekologicznej szkole i klasie, segregowaniu śmieci i fajnych rzeczach do zrobienia z odpadów.
W ramach projektu zorganizowano dwa konkursy. W pierwszym przeprowadzony został Test Wiedzy Ekonomicznej, w którym aż 73% uczestników uzyskało 50% i więcej poprawnych odpowiedzi. 82% uczniów poprawnie odpowiedziało, czym jest inflacja, a 100% uczestników wie czym jest NBP! Najlepszy uzyskany wynik z przeprowadzonego testu wyniósł 94% poprawnych odpowiedzi.
Przeprowadzony został również konkurs plastyczny pn. „Ja i moje oszczędności”, w którym zadaniem uczestników było graficzne przedstawienie siebie, jako osoby, która wie, że oszczędzanie już od najmłodszych lat jest potrzebne i praktyczne oraz, że dobre nawyki finansowe procentują w przyszłości. Za najlepsze wyniki testu oraz prace w konkursie plastycznym przyznane zostały nagrody rzeczowe.
Projekt realizowany z Narodowym Bankiem Polskim w ramach programu edukacji ekonomicznej